Sáng ngày 19/08/2025, Viện Công nghệ Thông tin (CNTT), Đại học Quốc gia Hà Nội đã tổ chức Hội thảo lấy ý kiến chuyên gia cho kết quả khảo sát sơ bộ về nhiệm vụ xây dựng “Báo cáo thường niên (BCTN) về Trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam” với mục tiêu là tổng hợp kết quả nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam giai đoạn 2020 – 2025 nhằm tư vấn chính sách nghiên cứu và phát triển về AI tại ĐHQGHN nói riêng và Việt Nam nói chung. Hội thảo này là sự kiện tiếp nối Hội thảo đầu tiên ngày 11/06/2025 tại Viện CNTT về lấy ý kiến chuyên gia cho dự thảo thiết kế nghiên cứu (Link bài viết). Sau hơn 2 tháng triển khai lấy số liệu từ các doanh nghiệp cung cấp và ứng dụng AI cũng như tại các Trường, Viện có tham gia đào tạo Đại học và Sau Đại học về AI tại Việt Nam, hội thảo lần này là cơ hội để đánh giá lại kết quả thu thập để từ đó định hướng việc thu thập dữ liệu bổ sung cũng như dự thảo các khuyến nghị chính sách.
Tham dự và chủ trì hội thảo, về phía Viện CNTT có PGS.TS. Lê Hoàng Sơn – Phó Viện trưởng, TS. Dương Quang Khánh – Chủ nhiệm nhiệm vụ cùng cán bộ khoa học, nghiên cứu sinh của Viện và các thành viên nhóm nghiên cứu nhiệm vụ “Báo cáo thường niên về trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam”. Về phía đại biểu khách mời, Viện CNTT vinh dự được đón tiếp các chuyên gia có uy tín trong lĩnh vực Kinh tế – Xã hội:
- TS. Nguyễn Thế Kiên, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế, Quản trị và Đổi mới sáng tạo – Trường Đại học Kinh tế, ĐHQGHN;
- Nguyễn Bích Thảo, Quyền Chủ nhiệm Khoa Luật Tư – Trường Đại học Luật, ĐHQGHN.
Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS. TS. Lê Hoàng Sơn khẳng định trí tuệ nhân tạo (AI) đang giữ vai trò then chốt, là động lực thúc đẩy mạnh mẽ của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. ĐHQGHN coi Trí tuệ nhân tạo là một trong 8 công nghệ trọng tâm tại ĐHQGHN triển khai cụ thể hóa Nghị quyết 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Triển khai các kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương thực hiện Nghị quyết 57 và của ĐHQGHN, Viện CNTT trong thời gian qua cũng đã ban hành nhiều chính sách thúc đẩy các hoạt động Đổi mới sáng tạo theo tinh thần của Nghị Quyết 57 như: Hoạt động Sở hữu trí tuệ và Đổi mới sáng tạo; Chính sách ký hợp đồng thực tập sinh; Thực hiện đề xuất nhiều nhiệm vụ theo cơ chế “Block Funding” thuộc 08 công nghệ trọng tâm; và Tổ chức nhiều tọa đàm và hội thảo chuyên sâu về Công nghệ Trí tuệ nhân tạo và Thiết kế vi mạch nhằm tăng cường kết nối và thúc đẩy chuyển giao nghiên cứu và phát triển công nghệ mũi nhọn, trọng tâm.
Hoạt động xây dựng “Báo cáo thường niên về trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam” cũng nằm trong chỉ đạo của Ban chỉ đạo Nghị Quyết 57 của Viện CNTT trong đó trọng tâm chính là lấy ý kiến chuyên gia góp ý định hướng phân tích kết quả khảo sát, từ đó tư vấn chính sách nghiên cứu và phát triển công nghệ Trí tuệ nhân tạo trong thời gian tới. Đây là sự kiện quan trọng, góp phần thúc đẩy nghiên cứu và đổi mới sáng tạo theo tinh thần nghị quyết 57.
Đại diện nhóm thực hiện nhiệm vụ – TS. Dương Quang Khánh trình bày sơ bộ về kết quả khảo sát. Phiếu khảo sát được xây dựng hướng đến ba đối tượng chính bao gồm: (i) các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ AI, (i) các cơ sở giáo dục đào tạo, viện nghiên cứu AI và (iii) các đơn vị/doanh nghiệp sử dụng dịch vụ AI. Một số kết quả nổi bật thu được khảo sát như sau:
- Sử dụng ứng dụng AI trong công việc: Đa số đã có mức độ sử dụng nhất định.
- Đánh giá ứng dụng AI: Đa số nghĩ AI rất lợi hoặc có lợi (88%), cho thấy tiềm năng nâng cao hiệu quả công việc và tối ưu hóa sản xuất.
- Chi phí hàng năm cho AI: Đa số dưới 50 triệu đồng; một số đơn vị tài chính có chi phí cao hơn (trên 500 triệu); lĩnh vực giao thông, y tế hạn chế đầu tư (60-82% chưa có).
- Nguồn lực hữu ích thúc đẩy AI: Đa số cho rằng con người là yếu tố cốt lõi để khai thác hiệu quả công nghệ.
- Mối lo ngại khi tiếp nhận AI: Đại đa số lo ngại về bảo mật thông tin cá nhân, thiếu đội ngũ quản lý công việc có trình độ.
- Mối lo ngại chính khi phát triển giải pháp AI: Tương tự, lo ngại về quyền riêng tư cá nhân, cải thiện chính sách, mô hình và sự tin tưởng vào AI (cần tính minh bạch, yếu tố pháp lý, kết quả không hoàn toàn chính xác).
- Yếu tố tăng tin tưởng vào AI: 54% tin tưởng hơn nếu kết quả được kiểm soát bởi con người; 21% nếu minh bạch hơn về quá trình ra quyết định; 24% nếu cải thiện khả năng xử lý dữ liệu lớn.
- Chính sách cần có để ứng dụng AI phổ biến hơn: Đa số trả lời các chính sách cần đồng bộ: hỗ trợ tài chính, ban hành chính sách khuyến khích định hướng, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Sau phần trình bày, các chuyên gia đã tiếp tục đóng góp nhiều ý kiến sâu sắc, kinh nghiệm triển khai, cách giải quyết các khó khăn và vướng mắc trong quá trình thu thập phiếu khảo sát đồng thời đánh giá cao các báo cáo sơ bộ và kết quả đạt được. Các nhận định kết quả ban đầu của nhóm nghiên cứu khá phù hợp với các nghiên cứu trước và có thể đưa ra để tư vấn, khuyến nghị chính sách cho cơ quan Đảng, Nhà nước nói chung và ĐHQGHN nói riêng. Các chuyên gia cũng kiến nghị nhóm nghiên cứu tiếp tục hoàn thiện báo cáo tổng kết trong đó chú trọng đến phân bố vùng miền, quy mô doanh nghiệp, vị trí công tác người được khảo sát trong đơn vị công tác để có cái nhìn khách quan, toàn diện về hướng nghiên cứu, chiến lược phát triển AI tại Việt Nam.
Kết thúc buổi hội thảo, TS. Dương Quang Khánh đã cảm ơn các chuyên gia đã dành thời gian đóng góp ý kiến quý báu, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn. Nhóm nghiên cứu sẽ cố gắng tăng cường số lượng phiếu khảo sát và tổng hợp thông tin để đưa ra nhận xét chung và phù hợp với các công bố trước đó. Bổ sung các phân tích thống kê định lượng như giá trị trung bình, độ lệch chuẩn và xây dựng các mô hình ảnh hưởng để nâng cao chất lượng báo cáo và hướng tới các báo cáo khoa học có giá trị cao. Đồng thời, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp thu, chỉnh sửa, hoàn thiện báo cáo tổng kết đảm bảo tính khoa học, bao trùm, là tài liệu hữu ích tư vấn cho các cơ quan của Chính phủ và ĐHQGHN hoạch định chính sách phát triển trí tuệ nhân tạo trong giai đoạn tới.
